Organik İnsektisit Fipronilin Saf ve Ticari Formülasyonlarının Tavuk Yumurtası Testiyle LD50 Tayini ve Embriyotoksik Etkilerinin Belirlenmesi

Öz

Organik bir insektisit olan fipronil, pestisitlerin fenil pirazoller veya fiproller olarak bilinen nispeten diğerlerine göre daha yeni ve küçük bir grubuna dahildir. Zararlı böceklere
karşı son derece etkili olup, tüm dünyada kullanımı artmaktadır. Bu çalışmada fipronilin
saf ve ticari formülasyonlarının tavuk embriyolarının gelişimi üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlandı. Bu amaçla asetonda çözdürülmüş saf fipronil ve steril bidistile saf
suda sulandırılmış ticari fipronil solüsyonları (20 µl/yumurta) kuluçka başlangıcında döllü tavuk yumurtalarının hava boşluğuna enjekte edildi. Yumurtalar kuluçkanın 15. gününde
açılarak grupların ölü ve anormal embriyo sayıları,malformasyon tipleri, canlı ve rölatif
embriyo ağırlıkları ile embriyoların tepe-kıç boyları (Crown-Rump Length, CRL) belirlendi.
31.25, 62.50, 125 ve 250 µg/yumurta saf fipronil gruplarında mortalite sırasıyla %26.32, %33.33, %40.00 ve %66.67 olarak, 50, 125, 250 ve 500 µg/yumurta ticari fipronil gruplarında ise mortalite sırasıyla %25.00, %31.58, %44.40 ve %61.11 olarak gerçekleşti. Regresyon analizi yöntemiyle saf fipronilin LD50 (Letal Doz %50) değeri 161 µg/yumurta, ticari fipronilin LD50 değeri 383 µg/yumurta olarak tayin edildi. Saf ve ticari fipronil grupları
ile kontrol grupları arasında anormal embriyo oranı bakımından farklar istatistiksel öneme
sahip değildi (p>0.05). Bununla birlikte saf ve ticari fipronil gruplarında canlı ve rölatif embriyo ağırlıkları ile embriyoların CRL değerlerinin kontrol grubuna kıyasla önemli
oranda azalma gösterdiği belirlendi (p<0.001). Bu sonuçlar hem saf hem de ticari fipronilin tavuk embriyoları üzerinde önemli embriyotoksik etkiye sahip olduklarını, bununla birlikte teratojenik etkiye sahip olmadıklarını göstermektedir.